از ویترین تا بازار؛ فرصت ایران اکسپو برای خراسان جنوبی کجاست؟
به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا) خراسان جنوبی، غرفه خراسان جنوبی در این دوره از ایران اکسپو با تمرکز بر دو زنجیره ارزش زرشک و گوهرسنگ شکل گرفت. ثبت بین‌المللی زرشک افین و عناب خوسف در نظام جهانی میراث کشاورزی (GIAHS) به‌عنوان یک گام مؤثر در برندینگ جهانی می‌تواند آغاز مسیری باشد که در نهایت به حضور پایدار در بازارهای هدف منتهی شود. اما آیا این برندینگ به صادرات منجر شد؟ هنوز نه.
در نقطه مقابل، گوهرسنگ که از نظر تنوع و کیفیت در سطح کشور بی‌نظیر است، همچنان تنها ۰.۰۵ درصد از صادرات کشور در این حوزه را به خود اختصاص داده؛ آماری که بیش از هر چیز، هشداردهنده است. تفاهم‌نامه با وزارت صمت در این حوزه گرچه امیدبخش است، اما بدون پیگیری جدی و جذب سرمایه‌گذاری، به نتیجه‌ای نخواهد رسید.
از تعامل تا تفاهم؛ از تفاهم تا عمل
استان در ایران اکسپو بیش از ۱۱۰ مذاکره تجاری انجام داد و میزبان ۲۱ هیأت خارجی بود. این حجم از تعاملات بین‌المللی کم‌سابقه است و نشان از ظرفیت بالای دیپلماسی اقتصادی استان دارد. اما باید توجه داشت که در نهایت آنچه اقتصاد استان را متحول خواهد کرد، نه تعداد مذاکرات، بلکه تعداد قراردادهای عملیاتی و پایدار است.
فرصت‌هایی که نباید نادیده گرفته شوند
در حاشیه نمایشگاه، کشورهایی مانند چین، هند، روسیه، ارمنستان و ترکمنستان علاقه خود را برای همکاری در حوزه‌های مختلف اعلام کردند. چین به سرمایه‌گذاری در زعفران و گوهرسنگ علاقه نشان داد و هند خواهان واردات محصولات کشاورزی مزیت‌دار استان شد. آیا برنامه‌ای برای پیگیری این مذاکرات وجود دارد؟ این همان نقطه‌ای است که باید از نمایش به عمل رسید.
نقشه راه ۱۴۰۴ چیست؟
اگر خراسان جنوبی می‌خواهد در ایران اکسپو 2025 سهم بیشتری در صادرات واقعی داشته باشد، باید از اکنون برنامه‌ریزی کند. تولید محتوای حرفه‌ای، انسجام میان دستگاه‌ها، تقویت دیپلماسی اقتصادی، استفاده از ظرفیت منطقه ویژه اقتصادی بیرجند و منطقه آزاد چابهار، و احیای صنایع راکد، بخشی از این مسیر است.
همچنین نباید فراموش کرد که محصولات مزیت‌دار دیگری چون زعفران، عناب، بنتونیت و صنایع‌دستی باید جایگاه خود را در سبد معرفی استان پیدا کنند. معرفی صرف، کافی نیست؛ استان باید به فاز فعال‌سازی اقتصادی برسد.
پایان سخن: پرسش سال آینده
حضور در نمایشگاه‌ها، برندینگ، مذاکره و تفاهم‌نامه، تنها بخشی از مسیر صادرات است. بخش اصلی آن، فروش واقعی، توسعه بازار، و بازگشت ارز به اقتصاد استان است.
در پایان سال ۱۴۰۴، یک پرسش کلیدی پیش روی ما خواهد بود: آیا خراسان جنوبی صرفاً معرفی کرد، یا توانست بفروشد؟ پاسخ به این پرسش، شاخص موفقیت ما در سال آینده خواهد بود.
یاداشت :عادل اربابی
