هشدار سازمان نظام پزشکی: «طب‌نماها» با جان مردم بازی می‌کنند
به گزارش خبرنگار مهر، سید محمد میرخانی، معاون اجتماعی و پارلمانی سازمان نظام پزشکی، در مراسم رونمایی از سامانک «حامی» که در ساختمان‌های نظام پزشکی کشور برگزار شد، با اشاره به این وضعیت هشدار داد: امروز دیگر بحث تنها بر سر تبلیغات یا ادعاهای دروغین نیست؛ بلکه بازی با جان انسان‌هاست که به شیوه‌ای خزنده و با ظاهری مذهبی و انقلابی، جامعه را تهدید می‌کند.
وی افزود: از دوران شیوع کرونا تا به امروز، بسیاری از جریان‌های طب‌نما با استفاده از بسترهای مجازی از جمله اینستاگرام، تلگرام، ایتا، بله و دیگر پیام‌رسان‌ها، فضای گسترده‌ای برای نفوذ یافته‌اند. این جریان‌ها با شعارهایی مانند بوم‌سازی علمی، مقابله با علم غربی، و ترویج درمان‌های سنتی، توانسته‌اند اعتماد بخشی از مردم را جلب کنند؛ در حالی که در بسیاری از موارد، فاقد هرگونه پایه علمی، قانونی و اخلاقی بوده‌اند.
میرخانی با اشاره به آغاز فعالیت جریان موسوم به طب اسلامی از سال ۱۳۹۴ به رهبری افرادی چون آقای تبریزیان گفت: «این جریان با بهره‌برداری از باورهای دینی مردم و شعارهای ظاهرفریبانه، نه‌تنها با علم پزشکی مقابله کرده بلکه موجب جان‌باختن بسیاری از هم‌وطنان شده است. امروز اگر آن جان‌باختگان در میان ما بودند، می‌توانستند شهادت دهند که این ادعاها چقدر فریبنده و خطرناک بوده‌اند.
وی با اشاره به فقدان سیستم‌های منسجم رصد و پایش در گذشته، تأکید کرد: اکنون سازمان نظام پزشکی با درک اهمیت تحلیل داده‌ها، رصد مداخلات و مستندسازی تخلفات، سامانه‌ای به نام «حامی» راه‌اندازی کرده است. این سامانه که در وب‌سایت رسمی سازمان در دسترس قرار دارد، با دریافت گزارش‌های مردمی، اقدام به ثبت، پالایش و آنالیز داده‌ها می‌کند و بر پایه مستندات، متخلفان را به نهادهای قضائی، انتظامی و رسانه‌ها معرفی خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: متأسفانه بسیاری از این افراد با ساخت هویت‌های جعلی تحت عناوینی مانند طبیب، حکیم یا درمانگر اسلامی، بدون هیچ مجوزی دست به درمان می‌زنند. با طرح ادعاهایی از قبیل اینکه علم پزشکی امروز علم یهودی یا صهیونیستی است، تلاش می‌کنند چهره‌ای ضد علم از پزشکی مدرن ترسیم کنند، در حالی که واقعیت، چیزی جز سوءاستفاده از اعتقادات مردم نیست.
میرخانی در پایان تصریح کرد: سازمان نظام پزشکی وظیفه خود می‌داند که هم از حقوق مردم و هم از شأن حرفه‌ای کادر درمان صیانت کند. مقابله با این جریان‌های جعلی و پرخطر، نیازمند همراهی مردم، نهادهای حاکمیتی و فعالان رسانه‌ای است. از همه هم‌وطنان می‌خواهیم با مراجعه به سامانه حامی و گزارش هرگونه فعالیت مشکوک، به حفظ سلامت جامعه کمک کنند.
جریمه‌های مالی بازدارنده نیستند
معاون اجتماعی و پارلمانی سازمان نظام پزشکی، با انتقاد از ناکارآمدی برخی ساختارهای قانونی در مقابله با مداخلات غیرمجاز درمانی، خواستار اصلاح جدی قوانین و تشدید مجازات برای متخلفان شد.
وی اظهار داشت: متأسفانه طی سال‌های گذشته نه‌تنها ارتباط مؤثر و روشنی با مردم برقرار نشده، بلکه سرمایه اجتماعی نیز به مرور تضعیف شده است. این ضعف اطلاع‌رسانی و بی‌عملی باعث شد که امروز مداخله‌گران بر فضای سلامت مسلط شوند و مردم در معرض خطر جدی قرار گیرند.
وی با اشاره به سیر تاریخی قانون مقابله با مداخله‌گران حوزه درمان گفت: در قانون مصوب سال ۱۳۳۴، برای چنین افرادی مجازات حبس در نظر گرفته شده بود، اما با اصلاحیه سال ۱۳۷۹ و رویکرد حبس‌زدایی، این مجازات‌ها به جریمه‌های مالی تقلیل یافت؛ تصمیمی که عملاً بازدارندگی خود را از دست داده است. آیا فردی که از راه فریب و شیادی در حوزه سلامت، روزانه ده‌ها میلیون و گاه میلیاردها تومان درآمد دارد، با جریمه چندصد میلیون تومانی متوقف می‌شود؟
میرخانی ادامه داد: افزایش جریمه‌ها با مصوبه سال گذشته هیئت وزیران، گرچه اقدامی مثبت بود، اما تا زمانی که مجازات‌هایی مانند حبس، بدون تخفیف یا جایگزینی مانند پابند الکترونیک یا تبدیل به جریمه نقدی، برای این افراد اعمال نشود، تغییر ملموسی ایجاد نخواهد شد. بسیاری از این شیادان با فروش داروهای قاچاق، مواد مخدر در پوشش گیاهی، یا انجام اعمال درمانی و جراحی بدون صلاحیت، جان مردم را به بازی گرفته‌اند.
وی همچنین از راه‌اندازی سامانه‌ای به نام «سامانک» خبر داد که توسط معاونت اجتماعی و پارلمانی سازمان طراحی شده و به‌زودی در سایت نظام پزشکی در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. این سامانه با هدف دریافت گزارش‌های مردمی از مداخله‌گران و مدعیان دروغین درمان، فعالیت خود را آغاز کرده است.
وی توضیح داد: هر شهروند ایرانی، چه داخل و چه خارج از کشور، می‌تواند مشخصات افرادی را که به‌صورت غیرقانونی در فضای واقعی یا مجازی اقدام به درمان می‌کنند، در این سامانه ثبت کند.
به گفته میرخانی؛ این اطلاعات در کمیته‌ای تخصصی بررسی شده و در صورت تأیید، به شکل گزارش رسمی به مراجع قضائی و رسانه‌ها ارائه خواهد شد.
وی تأکید کرد که مقابله با این جریان تنها با شعار محقق نمی‌شود گفت: نهادهای قضائی باید با جدیت و بدون تساهل با مداخله‌گران برخورد کنند. سازمان نظام پزشکی نیز در جایگاه حقوقی خود، موظف به رصد، اطلاع‌رسانی و حمایت از گزارش‌های مردمی است. اگر قانون به‌درستی اصلاح شود و مجازات‌ها متناسب با آسیب‌های وارده باشد، می‌توان امیدوار بود که سلامت عمومی از این هجمه نجات یابد.
بدون حمایت دستگاه قضائی، برخورد با مداخله‌گران درمانی امکان‌پذیر نیست
وی به گسترش فریبکاران طبی در کشور تأکید کرد: در برخورد با مداخله‌گران درمانی، بدون حمایت مستقیم و قاطع مقام محترم قضائی، عملاً اقدامی جدی از سوی ما ممکن نیست.
وی با اشاره به ساختار سازمان‌یافته برخی از این جریانات افزود: آیا تحلیل دقیقی از ریشه‌های این مداخلات تا کنون صورت گرفته است؟ متأسفانه بسیاری از جریان‌های شبه‌درمانی در کشور، توسط شرکت‌های بزرگ با ساختار هرمی هدایت می‌شوند که تحت پوشش فروش داروهای گیاهی یا دمنوش‌های به‌ظاهر سلامت‌محور، شبکه‌سازی اقتصادی ناسالم و مخربی را هدایت می‌کنند.
میرخانی خاطرنشان کرد: هدف اصلی سازمان، رصد، تحلیل و شناسایی این جریان‌ها و ارائه مشاوره تخصصی به مراجع قضائی برای برخورد مؤثر با آنان است.
وی افزود: اینکه افرادی در سراسر کشور بدون حتی یک روز تحصیل در دانشکده‌های پزشکی، خود را پزشک می‌نامند و با جان مردم بازی می‌کنند، برای نظام سلامت کشور فاجعه‌آمیز است و جامعه پزشکی را نیز در معرض بی‌اعتمادی عمومی قرار می‌دهد.
وی از آغاز به کار فاز اول سامانه «حامی» خبر داد و گفت: این سامانه که از دیشب به طور رسمی در دسترس مردم قرار گرفته، بستر ثبت گزارش‌های مردمی درباره مداخله‌گران درمانی است. یکی از ویژگی‌های مهم این سامانه، ارائه مشاوره حقوقی رایگان به افرادی است که قربانی اقدامات این شیادان شده‌اند.
به گفته وی، اگر شهروندی توسط فردی بدون صلاحیت پزشکی دچار آسیب شده باشد، می‌تواند ضمن ثبت گزارش در سامانه «حامی»، از خدمات رایگان درمانی اولیه، مشاوره حقوقی و در صورت نیاز، معرفی وکیل برای پیگیری قضائی برخوردار شود.
میرخانی با اشاره به استقبال گسترده مردم از این سامانه در ساعات اولیه راه‌اندازی، افزود: فکر نمی‌کردیم تنها با چند خبر و یک توییت، این‌چنین سیل پیام‌ها و گزارش‌ها از سوی مردم مواجه شویم. این نشان می‌دهد که خلأ کمک و حمایت حقوقی در این حوزه کاملاً مشهود بوده است.
وی در پایان از رسانه‌ها، نهادهای حاکمیتی و مردم خواست تا در این مسیر حامی سازمان نظام پزشکی باشند و افزود: نام سامانه را «حامی» گذاشتیم چون نیاز داریم تا حامی مردم باشیم و مردم نیز حامی ما باشند تا بتوانیم با هم این مسیر سخت را برای حفظ جان و سلامت جامعه طی کنیم.
