اجرای طرح تحقیقاتی برای درمان بیماران دیابتی

 سید احسان اندرامی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اجرای طرح تحقیقاتی فناورانه در درمان بیماران دیابتی، اظهار کرد: سلول‌های ترشح کننده انسولین حساس به گلوکز از سلول‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی و با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت ایجاد می‌شود.

وی افزود: سلول‌های ترشح کننده انسولین حساس به گلوکز از سلول‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت بوده و در درمان بیماران دیابتی نقش مهمی دارد.

اندرامی یادآور شد: با توجه به فیلد پژوهشی، مطالعاتی در زمینه بیوتکنولوژی سلول‌های بنیادی، سلول درمانی و پزشکی بازساختی انجام داده‌ایم، حاصل فعالیت‌های پژوهشی و فناوری انتشار بیش از ۱۰۰ مقاله ISI در مجلات معتبر، ثبت اختراع، تالیف و ترجمه ۸ عنوان کتاب به زبان فارسی و انگلیسی  است.

دکترای تخصصی بیوتکنولوژی پزشکی، تصریح کرد: تاکنون از روش‌های مختلف به منظور کنترل و درمان بیماری دیابت استفاده شده است که از این بین می‌توان تزریق روزانه انسولین به عنوان رایج‌ترین شیوه کنترل بیماری دیابت و همچنین انجام پیوند پانکراس و یا جزایر پانکراسی را نام برد.

اندرامی گفت: هر یک از این روش‌ها، عوارض و محدودیت‌هایی دارد تزریق روزانه انسولین تنها به عنوان یک عامل کنترل کننده بیماری است و توانایی درمانی ندارد، همچنین انجام تزریق روزانه کاری دردناک است و مورد دیگر هزینه بالای این روش است.

وی ادامه داد: پیوند پانکراس نیز اگرچه تاثیرات بسیار مثبت بر شرایط بهبود بیماری دارد، اما از مشکلاتی همچون کمبود اهدا کننده، احتمال رد پیوند توسط سیستم ایمنی فرد و همچنین استفاده طولانی مدت از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بعد از انجام پیوند برخوردار است که خود باعث ایجاد عوارض بیشتر و در نهایت تحمیل هزینه به بیمار می‌شود.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی مازندران، گفت: از این جهت، انجام پژوهش به منظور دستیابی به درمانی موثر با حداقل عوارض ضروری است.

اندرامی یادآور شد: اخیرا محققان در تلاشند تا سلول‌های بتای بالغ با توانایی تولید و ترشح انسولین را از یک منبع سلولی همانند سلول‌های بنیادی تولید کنند.

به گفته این استادیار دانشگاه علوم پزشکی مازندران، در دو دهه اخیر پروتکل‌های متعددی طراحی شدند تا سلول‌های انسولین ساز یا ارگانوئید جزایر پانکراسی را در محیط آزمایشگاه تولید کنند ولی مشکل بیشتر این پروتکل‌ها، بازدهی پایین تمایز سلول‌های انسولین‌ساز و هزینه بر بودن آن‌ها به دلیل استفاده از فاکتورهای رشد فراوان است.

وی تاکید کرد: استفاده از خون قاعدگی به عنوان یک منبع ارزان برای استخراج سلول‌های بنیادی اتولوگ و آلوژن و پلاسمای غنی از پلاکت خود بیمار، راهکاری برای حل این مشکل است. از این رو در این پژوهش بر آن شدیم تا از سلول‌های بنیادی مشتق شده از خون قاعدگی، با استفاده از یک پروتکل بهینه‌سازی شده با پلاسمای غنی از پلاکت، سلول‌های بتا انسولین ساز تولید کنیم.

اندرامی با اشاره به اینکه در همین راستا «ریحانه نصیری منصور»، دکتری تخصصی مهندسی بافت، در طراحی و اجرای طرح تحقیقاتی حاضر بوده‌ تا کار تحقیقاتی انجام شود، اظهار کرد: در این پژوهش توانستیم با طراحی یک پروتکل تمایزی بهینه شده با پلاسمای غنی از پلاکت، شبه جزایر لانگرهانس پانکراس را در آزمایشگاه تولید کنیم.

دکترای تخصصی بیوتکنولوژی پزشکی مازندران با تاکید بر ویژگی‌ها و نوآوری‌های مربوط به این پژوهش فناورانه گفت: در این پژوهش برای اولین بار، با یک پروتکل بهینه شده با پلاسمای غنی از پلاکت و با استفاده از سلول‌های بنیادی با منشا خون قاعدگی، سلول‌های شبه بتا انسولین‌ساز پانکراس تولید شد که به غلظت‌های مختلف از قند گلوکز پاسخ می‌دهند.

وی افزود: با توجه به قابلیت استخراج آسان پلاسمای غنی از پلاکت و در دسترس بودن سلول‌های بنیادی خون قاعدگی و عدم نیاز به استفاده از بعضی فاکتورهای رشد گران‌قیمت، تولید این سلول‌های انسولین ساز از لحاظ اقتصادی به صرفه خواهد بود و می‌تواند در آینده نقش بسزایی در کاهش هزینه‌های درمان بیماران دیابتی داشته باشد.

سرپرست دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی مازندران ادامه داد: فاز آزمایشگاهی این مطالعه با موفقیت به انجام رسیده است. در صورت موفقیت در مراحل پیش بالینی مدل حیوان دیابتی و آزمون‌های کارآزمایی بالینی، امکان تولید محصول سلولی و عرضه پروتکل این سلول درمانی در بیمارستان‌ها جهت درمان بیماران دیابتی نوع یک امکان‌پذیر خواهد شد.

اندرامی افزود: عرضه پروتکل این سلول درمانی در جهت درمان بیماران دیابتی نوع یک موثر خواهد بود. همچنین با توجه به قابلیت تولید این سلول‌ها در داخل کشور، از لحاظ اقتصادی به صرفه خواهد بود و کاهش هزینه‌های درمان بیماران دیابتی را در پی خواهد داشت.

وی گفت: از آنجایی که انجام پژوهش‌های کاربردی در زمینه سلول درمانی وح مطالعات در مورد اثربخشی بالینی فراورده‌های سلولی نیاز به حمایت  دارد و برای درمان بیماران دیابتی لازم است، توسط مسئولین مربوطه حمایت‌های لازم در این زمینه صورت گیرد.

 مدیر گروه زیست فناوری پزشکی دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی مازندران با اشاره به اهداف و سایر برنامه‌های پژوهشی فناوری، تصریح کرد: با همراهی حوزه معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مازندران واهدافی که در مرکز رشد اقماری دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی محقق می‌شود، استفاده از شبه جزایر پانکراسی تولید شده در آزمایشگاه در مطالعات پیش بالینی و کارآزمایی بالینی در بیماران دیابتی  است.

انتهای پیام