چاقی یا یائسگی عامل پنهان کم‌کاری تیروئید در زنان است؟

همشهری آنلاین- مریم شیرافکن: در این پژوهش که به مدت ده سال بیش از ۱۵ هزار زن یائسه کانادایی را دنبال کرد، محققان دریافتند زنانی که شاخص توده بدنی (BMI) بالاتری داشتند، بیشتر در معرض ابتلا به کم‌کاری تیروئید بودند. این در حالی است که سن آغاز یائسگی – که معمولاً در حدود ۵۰ سالگی رخ می‌دهد – تأثیری در این زمینه نداشت.

کم‌کاری تیروئید؛ بیماری بی‌سر و صدا

کم‌کاری تیروئید نوعی اختلال در عملکرد غده تیروئید است که باعث کاهش سرعت متابولیسم بدن می‌شود. علائمی مانند خستگی مزمن، افزایش وزن، افسردگی، ریزش مو و احساس سرما از نشانه‌های شایع آن هستند. این بیماری به‌ویژه در زنان بالای ۵۰ سال شایع‌تر است، اما اغلب دیر تشخیص داده می‌شود، زیرا علائم آن با نشانه‌های پیری یا یائسگی اشتباه گرفته می‌شود.

آیا چاقی، علت است یا معلول؟

نتایج این تحقیق نشان داد که زنانی با BMI بین ۲۵ تا ۲۹، حدود ۲۰ درصد و زنان دارای چاقی (BMI بالای ۳۰) حدود ۴۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به کم‌کاری تیروئید بودند.

اما نکته جالب اینجاست: آیا چاقی باعث کم‌کاری تیروئید می‌شود یا بالعکس؟ پاسخ هنوز مشخص نیست. دانشمندان معتقدند رابطه این دو دوطرفه است: کم‌کاری تیروئید ممکن است با کاهش متابولیسم به افزایش وزن منجر شود و چاقی نیز می‌تواند به اختلالات هورمونی دامن بزند.

یائسگی مقصر نیست!

برای سال‌ها این فرض وجود داشت که کاهش سطح استروژن در یائسگی ممکن است باعث اختلال عملکرد تیروئید شود. اما یافته‌های جدید این فرض را رد کرده‌اند. دانشمندان در این تحقیق هیچ ارتباط معناداری بین سن یائسگی و کم‌کاری تیروئید نیافتند.

مراقب وزن‌تان باشید

اگرچه نمی‌توان جلوی فرآیند طبیعی یائسگی را گرفت، اما با سبک زندگی سالم می‌توان از بسیاری بیماری‌ها پیشگیری کرد. ورزش منظم، تغذیه مناسب، خواب کافی و مدیریت استرس نه تنها به حفظ وزن سالم کمک می‌کند، بلکه عملکرد تیروئید را نیز متعادل نگه می‌دارد.

پیام پایانی

به جای نگرانی درباره زمان یائسگی، بهتر است به عدد روی ترازو و شیوه زندگی‌مان بیشتر توجه کنیم. اگر دچار خستگی‌های مداوم یا افزایش وزن ناگهانی شده‌اید، بهتر است با پزشک مشورت کنید و عملکرد تیروئیدتان را بررسی نمایید.
تیروئید شما، فرمانده متابولیسم بدن‌تان است؛ با آن مهربان باشید.

منبع:

Associations between age at natural menopause and risk of hypothyroidism among postmenopausal women from the Canadian Longitudinal Study on Aging (CLSA). Kesibi, D., Rotondi, M., Edgell, H., Tamim, H. PLOS One (2025). DOI: 10.1371/journal.pone.0324635, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0324635