اجرای طرح تحقیقاتی در درمان بیماران دیابتی

به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا)مازندران،  سید احسان اندرامی  با اشاره به اجرای طرح تحقیقاتی فناورانه در درمان بیماران دیابتی اظهار کرد: سلول‌های ترشح کننده انسولین حساس به گلوکز از سلول‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی و با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت ایجاد می‌شود.

سلول‌های ترشح کننده انسولین حساس به گلوکز از سلول‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت بوده و در درمان بیماران دیابتی نقش مهمی دارد. 

وی افزود: با توجه به فیلد پژوهشی، مطالعاتی در زمینه بیوتکنولوژی سلول‌های بنیادی، سلول درمانی و پزشکی بازساختی انجام دادیم. حاصل فعالیت‌های پژوهشی و فناوری  انتشار بیش از 100 مقاله ISI در مجلات معتبر، ثبت اختراع، تالیف و ترجمه 8 عنوان کتاب به زبان فارسی و انگلیسی  است.

    دکتری تخصصی بیوتکنولوژی پزشکی افزود: 
تاکنون از روش‌های مختلف به منظور کنترل و درمان بیماری دیابت استفاده شده است که از این بین می‌توان تزریق روزانه انسولین به عنوان رایج‌ترین شیوه کنترل بیماری دیابت و همچنین انجام پیوند پانکراس و یا جزایر پانکراسی را نام برد. 

اتدرامی گفت:
هر یک از این روش‌ها، عوارض و محدودیت‌هایی را دارا می‌باشند. تزریق روزانه انسولین تنها به عنوان یک عامل کنترل کننده بیماری است و توانایی درمانی ندارد، همچنین انجام تزریق روزانه کاری دردناک است و مورد دیگر هزینه بالای این روش است. 

وی ادامه داد:
پیوند پانکراس نیز اگرچه تاثیرات بسیار مثبت بر شرایط بهبود بیماری دارد، اما از مشکلاتی همچون کمبود اهدا کننده، احتمال رد پیوند توسط سیستم ایمنی فرد و همچنین استفاده طولانی مدت از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بعد از انجام پیوند برخوردار است که خود باعث ایجاد عوارض بیشتر و در نهایت تحمیل هزینه به بیمار می‎‌شود.

استادیار دانشگاه گفت: از این جهت، انجام پژوهش به منظور دستیابی به درمانی موثر با حداقل عوارض ضروری است. 

اندرامی افزود:
اخیرا محققان در تلاشند تا سلول‌های بتای بالغ با توانایی تولید و ترشح انسولین را از یک منبع سلولی همانند سلول‌های بنیادی تولید کنند. در دو دهه اخیر پروتکل‌های متعددی طراحی شدند تا سلول‌های انسولین ساز یا ارگانوئید جزایر پانکراسی را در محیط آزمایشگاه تولید کنند ولی مشکل اکثر این پروتکل‌ها، بازدهی پایین تمایز سلول‌های انسولین‌ساز و هزینه بر بودن آن‌ها به دلیل استفاده از فاکتورهای رشد فراوان است.

وی تاکید کرد: استفاده از خون قاعدگی به عنوان یک منبع ارزان برای استخراج سلول‌های بنیادی اتولوگ و آلوژن و پلاسمای غنی از پلاکت خود بیمار، راهکاری برای حل این مشکل است. از این رو در این پژوهش بر آن شدیم تا از سلول‌های بنیادی مشتق شده از خون قاعدگی، با استفاده از یک پروتکل بهینه‌سازی شده با پلاسمای غنی از پلاکت، سلول‌های بتا انسولین ساز تولید نماییم.
 در همین راستا ریحانه نصیری منصور،دکتری تخصصی مهندسی بافت، در طراحی و اجرای طرح تحقیقاتی حاضر بوده‌ تا کار تحقیقاتی  انجام شود.
دکتری تخصصی بیوتکنولوژی پزشکی با تاکید بر      ویژگی‌ها  و نوآوری‌های مربوط به این پژوهش فناورانه  خاطرنشان کرد: در این پژوهش توانستیم با طراحی یک پروتکل تمایزی بهینه شده با پلاسمای غنی از پلاکت، شبه جزایر لانگرهانس پانکراس را در آزمایشگاه تولید نماییم. در این پژوهش برای اولین بار، با یک پروتکل بهینه شده با پلاسمای غنی از پلاکت و با استفاده از سلول‌های بنیادی با منشا خون قاعدگی، سلول‌های شبه بتا انسولین‌ساز پانکراس تولید شد که به غلظت‌های مختلف از قند گلوکز پاسخ می‌دهند. با توجه به قابلیت استخراج آسان پلاسمای غنی از پلاکت و در دسترس بودن سلول‌های بنیادی خون قاعدگی و عدم نیاز به استفاده از بعضی فاکتورهای رشد گران‌قیمت، تولید این سلول‌های انسولین ساز از لحاظ اقتصادی به صرفه خواهد بود و می‌تواند در آینده نقش بسزایی در کاهش هزینه‌های درمان بیماران دیابتی داشته باشد.

سرپرست دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی ادامه داد:
فاز آزمایشگاهی این مطالعه با موفقیت به انجام رسیده است. در صورت موفقیت در مراحل پیش بالینی مدل حیوان دیابتی و آزمون‌های کارآزمایی بالینی، امکان تولید محصول سلولی و عرضه پروتکل این سلول درمانی در بیمارستان‌ها جهت درمان بیماران دیابتی نوع یک امکان‌پذیر خواهد شد.

اندرامی افزود: عرضه پروتکل این سلول درمانی در جهت درمان بیماران دیابتی نوع یک موثر خواهد بود. همچنین با توجه به قابلیت تولید این سلول‌ها در داخل کشور، از لحاظ اقتصادی به صرفه خواهد بود و کاهش هزینه‌های درمان بیماران دیابتی را در پی خواهد داشت.
    وی گفت:
از آنجایی که انجام پژوهش‌های کاربردی در زمینه سلول درمانی وح مطالعات در مورد اثربخشی بالینی فراورده‌های سلولی نیاز به حمایت  دارد و برای درمان بیماران دیابتی لازم است، توسط مسئولین مربوطه  حمایت‌های لازم در این زمینه صورت گیرد. 

 مدیر گروه زیست فناوری پزشکی دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی با اشاره به اهداف و سایر برنامه‌های پژوهشی فناوری گفت: با همراهی حوزه معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی مازندران و
اهدافی که در مرکز رشد اقماری دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی محقق می‌شود، استفاده از شبه جزایر پانکراسی تولید شده در آزمایشگاه در مطالعات پیش بالینی و کارآزمایی بالینی در بیماران دیابتی  است‌.