ساخت کپسولهای زیستی ۱۵۰۰ کیلوگرم با قابلیت حمل انسان در دستور کار سازمان فضایی
حسن سالاریه به بیان فعالیتهای سازمان فضایی در حوزه کپسولهای زیستی و پروژه اعزام انسان به فضا پرداخت و اظهار کرد: این پروژهها با همکاری مراکز تحقیقاتی از جمله پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم در حال پیگیری است که سبقه طولانی و موفقی در این حوزه دارد. در سال ۱۴۰۲ برای نخستین بار کپسول زیستی ۵۰۰ کیلوگرمی پرتاب شد و نمونههای بعدی این کپسول در کلاس جرمی ۱۵۰۰ کیلوگرم با قابلیتهای بالاتر در دستور کار قرار گرفت.
وی کپسولهای زیستی جدید را در کلاس جرمی ۱۵۰۰ کیلوگرم دانست و با تاکید بر اینکه این پروژه در فاز طراحی قرار گرفته است، افزود: بهزودی کار طراحی آن به پایان میرسد، همچنین ساخت نمونههای اولیه آزمایشگاهی-تحقیقاتی کپسول ۵۰۰ کیلوگرم با قابلیتهای ارتقا پیدا کند باید در سال ۱۴۰۴ به پایان برسد.
وی از پرتاب نمونه نخستین کپسول زیستی ۱۵۰۰ کیلوگرمی در سال ۱۴۰۵ خبر داد و خاطر نشان کرد: فاز طراحی کپسولهای زیستی ۱۵۰۰ کیلوگرمی که قابلیت حمل انسان در جرمی به ابعاد انسان را دارد، در حال طی شدن است و پس از آن برای ساخت نمونههای اولیه زیر سیستمهای این کپسول اقدام خواهد شد.
رئیس سازمان فضایی ایران یادآور شد: این پروژه یک پروژه بسیار مهم برای کشور در حوزههای علوم و اکتشافات فضایی، اعزام انسان به فضا و پرتابهایی با قابلیت حمل انسان محسوب میشود، ضمن آنکه موضوع بسیار حساس و ضروری برای توسعه فرایندهای فضایی و اقتصاد و توسعه صنعت فضایی کشور است، چراکه نگاه به آینده دارد؛ از این رو همکاری با کشورهایی که در این حوزه صاحب صنعت هستند، از موضوعات مهمی به شمار میرود که بهطور جدی به آن توجه داریم.
سلاریه تاکید کرد: یکی از مهمترین ویژگیهای کپسولهای کلاس جدید ۵۰۰ کیلوگرمی، قابلیتهای هدایت و کنترل و سیستم ناوبری است تا امکان هدایتپذیری این کپسولها ارتقا پیدا کند، علاوهبر آن باید قابلیتهای مربوط به بازگشت آن به جو و ورود و فرود آرام به سمت زمین را دارا باشند که باید نسبت به کپسول قبلی ۵۰۰ کیلوگرمی ارتقا پیدا کند.
وی با بیان اینکه در کپسولهای زیستی ۱۵۰۰ کیلوگرمی قابلیتهای حفظ موجود زنده ارتقای جدی پیدا میکند، یادآور شد: علاوهبر توضیحاتی که دادم، ویژگی دیگری که باید در کپسولهای زیستی اضافه شود، فناوریهای هدایتپذیری و کنترل این کپسولها است که باید رشد پیدا کند.
رئیس سازمان فضایی ایران اضافه کرد: در کنار آن باید در مورد حامل کپسول و قرارگیری آن در مدار، ارتقا و توسعه فناوری ویژهای صورت گیرد؛ چراکه شتاب وارد شده به کپسول زیستی و سرنشینان آن باید شتاب کنترل شده باشد تا موجود زنده بتواند آن را تحمل کند و در این حوزه در حال کار هستیم.
توسعه هوش مصنوعی و صنعت فضایی
سالاریه با اشاره به کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت فضایی، گفت: صنعت فضایی مثل سایر صنایع و حتی بیشتر از سایر صنایع، بیش از پیش نیاز به بهرهگیری از هوش مصنوعی و استفاده از ابزارهای پردازشی بسیار قوی دارد؛ به طور نمونه هوش مصنوعی میتواند سرعت تشخیص و کیفیت تشخیص و سهولت کار در حوزه کاربردهای تصاویر ماهوارهای را ارتقا دهد.
وی با اشاره به کاربردهای هوش مصنوعی در تهیه نقشهها، شناسایی تغییرات سطح زمین در حوزههای مربوط به زمین خواری و مسائل مربوط به پنجره واحد زمین، برآورد سطح زیر کشت، برآورد خسارت ناشی از حوادث، ادامه داد: هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتمهایی که مورد استفاده قرار میدهد و با استفاده از دادههایی که در اختیارش قرار میگیرد و آموزشهایی که میبیند، میتواند این فرآیند را خیلی سریعتر انجام دهد، البته ممکن است با خطا همراه باشد، اما روند انجام کارها را تسریع و کمک میکند.
رئیس سازمان فضایی با اشاره به کاربرد هوش مصنوعی در توسعه ماهوارهها و صنعت پرتابگرها، خاطر نشان کرد: در حال حاضر پردازندههای با کیفیت بسیار بالا در صنعت فضایی مورد استفاده قرار میگیرند و این قابلیت را میدهند که بتوانیم الگوریتمها و نرمافزارهای مرتبط با استفاده از هوش مصنوعی را در صنعت فضایی به صورت فراگیرتری استفاده کنیم و این یعنی افزایش کیفیت سیستمهای کنترل کیفیت، سیستمهای مخابراتی و ارتباطی، سیستمهای مدیریت توان و سایر زیر سیستمها و کنترل دما.
سلاریه تاکید کرد: وقتی این زیر سیستمها، ارتقا و استفاده از آنها گسترش یابند، عمر ماهوارهها و عملکرد پرتابگرها بهتر خواهد شد و این امر هم به لحاظ اقتصادی، موجب میشود ساخت و پرتاب ماهوارهها به صرفهتر شود و هم به لحاظ کارکردی، سیستمهای پیشرفتهتری در ماهوارهها مورد استفاده قرار گیرد و این امکان را میدهد که بخشی از پردازش تصاویر، بر روی خود ماهوارهها انجام شود و بسیاری از مزایای فنی دیگر که بیان آن به فرصت و زمان مفصلی نیاز دارد.